ปัญหาหนึ่งที่เรามักพบเมื่อต้อง ส่งของไปต่างประเทศ หรือรับของที่ส่งมาจากต่างประเทศก็คือพัสดุติดศุลกากร วันนี้เราจึงขอพาทุกคนไปทำความเข้าใจกันว่าเพราะอะไรพัสดุถึงต้องติดศุลกากร ซึ่งแน่นอนว่าปัญหาที่มักเกิดขึ้นก็คือพัสดุของสิ่งของที่ส่งนั้นเป็นของต้องห้ามหรือเป็นสิ่งของที่ต้องเสียภาษี บทความนี้จะพาไปไขข้อข้องใจกันว่า ของห้ามส่งทางไปรษณีย์ ต่างประเทศ นั้นมีอะไรบ้าง จะได้เป็นแนวทางไว้ไปเช็กลิสต์ว่าอะไรส่งได้ อะไรเสี่ยงที่จะติดศุลกากร เวลาส่งของและพัสดุครั้งต่อไปจะได้ราบรื่นไม่เกิดปัญหาติดขัด
ทำไม ส่งของไปต่างประเทศ ติด ศุลกากร ?
ขั้นตอนสำคัญของการนำเข้าหรือส่งออกสินค้าและพัสดุระหว่างประเทศจะต้องผ่านหน่วยงานของรัฐอย่างกรมศุลกากร โดยพัสดุทุกชิ้นจะต้องผ่านพิธีการศุลกากร (Customs Clearance) ซึ่งจะเป็นการตรวจเช็กว่าพัสดุที่ส่งเป็นอะไร ใครเป็นผู้ส่ง แล้วส่งออกไปยังปลายทางที่ใด เพื่อให้แน่ใจว่าพัสดุที่ส่งออกไปนั้นผิดกฎหมายหรือเป็นของต้องห้ามหรือไม่ อีกทั้งสิ่งของบางอย่างจำเป็นต้องได้รับอนุญาตให้ส่งออก เช่น สินค้าทางการเกษตร สัตว์เลี้ยง เวชภัณฑ์ เป็นต้น ทางศุลกากรก็จะตรวจเช็กตรงนี้เพื่อให้แน่ใจว่าพัสดุที่ส่งนั้นสามารถส่งได้
พิธีการศุลกากรมีจุดประสงค์เพื่อตรวจว่าสินค้าที่ส่งออกหรือนำเข้านั้นสามารถนำเข้าอย่างถูกกฎหมายของประเทศนั้น ๆ หรือไม่ โดยจะต้องยื่นเอกสารประกอบ ได้แก่
- ใบขนสินค้าขาออก (ตามแบบฟอร์มที่ทางกรมศุลกากรกำหนด)
- บัญชีแสดงราคาสินค้า (Invoice)
- บัญชีรายละเอียดบรรจุหีบห่อ
- ใบอนุญาตส่งออกหรือเอกสารอื่นใดสำหรับสินค้าควบคุมการส่งออก
- เอกสารอื่น ๆ
ส่วนปัญหาพัสดุติดศุลกากรนั้นหลัก ๆ เลยแบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ ติดศุลกากรขาออกในประเทศ และติดศุลกากรขาเข้าที่ประเทศปลายทาง ซึ่งในรูปแบบแรกนั้นมักจะเกิดจากการที่ผู้ส่งออกดำเนินเอกสารไม่ครบสมบูรณ์ ขาดใบอนุญาตบางอย่าง หรือไม่ก็ส่งออกของที่ต้องห้าม หากเกิดกรณีแบบนี้พัสดุก็จะถูกตีกลับไม่อนุญาตให้ส่งออกนอกประเทศ ส่วนกรณีที่พัสดุไปติดค้างที่ศุลกากรประเทศปลายทางนั้น มักจะเกิดจากการที่ผู้ส่งไม่สำแดงรายการสินค้าหรือมูลค่าสินค้าตามจริง ซึ่งทำให้สินค้าหรือพัสดุต้องห้ามนำเข้าหลุดลอดศุลกากรประเทศต้นทางออกไปได้
แนวทางป้องกันไม่ให้ ส่งของไปต่างประเทศ ติด ศุลกากร ก็คือ ต้องศึกษากฎหมายของประเทศที่เราจะส่งของไปอย่างถี่ถ้วนว่าอะไรสามารถส่งไปได้ อะไรห้ามส่ง ที่สำคัญต้องสำแดงรายละเอียดของพัสดุต่อศุลกากรตามความจริง นอกจากนั้นจะต้องจัดเตรียมเอกสารต่าง ๆ ในขั้นตอนพิธีการศุลกากรให้ครบถ้วนอย่างละเอียด เท่านี้ก็จะช่วยป้องกันไม่ให้พัสดุของเราติดศุลกากรได้แล้ว ซึ่งถ้าหากเราติดต่อบริษัทที่ให้บริการ ส่งของไปต่างประเทศ เขาจะมีบริการดำเนินเอกสารต่าง ๆ ให้ ไม่ต้องทำเอกสารเอง ทำให้ประหยัดเวลาและลดค่าใช้จ่ายลงได้หลายทาง
ข้อควรรู้ สิ่งของและยาที่ห้ามส่งไปต่างประเทศ
พัสดุและสิ่งของที่ห้ามส่งทางไปรษณีย์ไปต่างประเทศนั้น สามารถจำแนกออกเป็น 2 ประเภท คือ สิ่งของต้องห้าม และ สิ่งของที่ต้องขออนุญาตส่งออก ดังนี้
- สิ่งของต้องห้ามส่งออกหรือนำเข้า
- สารเสพติดและยาเสพติด
- วัตถุหรือสื่อลามกอนาจาร
- สิ่งของเลียนแบบและละเมิดลิขสิทธิ์
- ธนบัตร หรือเหรียญกษาปณ์ปลอม
- สัตว์ป่าสงวน หรือสัตว์ที่อยู่ในบัญชีควบคุมของอนุสัญญาไซเตส
- สิ่งของที่ต้องขออนุญาตส่งออก
- พระพุทธรูป ศิลปวัตถุ โบราณวัตถุ
- อาวุธปืน กระสุนปืน วัตถุระเบิด และสิ่งเทียมอาวุธปืน
- พืชและส่วนต่าง ๆ ของพืช
- สัตว์มีชีวิตและซากสัตว์
- ยา เครื่องสำอาง และอาหารเสริม
- ชิ้นส่วนยานพาหนะ
- บุหรี่ ยาสูบ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- เครื่องมือวิทยุสื่อสาร อุปกรณ์โทรคมนาคม
ทั้งนี้ เพราะว่าสิ่งของเหล่านี้เป็นสิ่งของควบคุมและมีมาตรการที่แตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ จะต้องขออนุญาตและดำเนินการอย่างถูกต้องจะได้ไม่มีปัญหาติดศุลกากร อย่างการส่งพัสดุที่เป็นยา ก็ต้องไปเช็กว่าแต่ละประเทศมีรายละเอียด ยาที่ห้ามส่งไปต่างประเทศ มีรายการใดบ้าง ที่สำคัญจะต้องขอใบรับรองแพทย์เป็นภาษาอังกฤษ ระบุชื่อและชนิดของยาอย่างชัดเจน และจะต้องอยู่ในบรรจุภัณฑ์ ไม่มีการแกะออกจากแผงหรือซอง
ชวนเช็กสิ่งของห้ามส่งไปรษณีย์ไปอเมริกา
อย่างที่กล่าวไปว่าของห้ามส่งทางไปรษณีย์ไปต่างประเทศนั้นขึ้นอยู่กับข้อกำหนดที่แตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ อย่างสหรัฐอเมริกาซึ่งเป็นอีกหนึ่งประเทศที่มีการส่งพัสดุไปรษณีย์จากไทยไปมากที่สุด ก็มีข้อกำหนดรายละเอียด ของห้ามส่งไปรษณีย์ไปอเมริกา เช่นเดียวกัน ดังนี้
- สัตว์เลี้ยงหรือสิ่งมีชีวิต
- ยาเสพติดทุกชนิด
- อาวุธปืน
- สิ่งของมีคม
- อาหารแปรรูปจากเนื้อสัตว์ที่มีส่วนผสมของหมู ไก่ และไข่
- ยารักษาโรคที่ไม่มีใบสั่งจากแพทย์
- วัตถุอันตราย หรือวัตถุไวไฟ
- เงินและธนบัตร
- พืชพันธุ์ เมล็ดพันธุ์พืช
- เอกสารข้อมูลบุคคล
- ผลิตภัณฑ์จากหนังสัตว์ที่เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง
- บุหรี่ ยาสูบ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- อาหารสดและผักผลไม้
- สื่อลามก
- สลากกินแบ่ง หรือลอตเตอรี่
ส่วนสิ่งของที่ต้องขอใบอนุญาตก่อนจัดส่งก็จะมีพวกเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ผลไม้และผัก นมและผลิตภัณฑ์จากนม เช่น เนย ชีส นมผง ฯลฯ พืชและผลิตภัณฑ์จากพืช รวมไปถึงน้ำมันและผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม
การส่งสิ่งของและพัสดุไปรษณีย์ไปยังต่างประเทศนั้นเป็นขั้นตอนที่ค่อนข้างจุกจิก เพราะเกี่ยวข้องกับมาตรการทางศุลกากรและกฎหมายของแต่ละประเทศ ดังนั้น เราในฐานะผู้ส่งออกจะต้องศึกษารายละเอียดเกี่ยวกับสิ่งของที่ส่งและขั้นตอนการจัดส่งมาเป็นอย่างดี โดยเฉพาะ ของห้ามส่งทางไปรษณีย์ ต่างประเทศ ไม่เช่นนั้นอาจจะทำให้พัสดุของเราเกิดปัญหาตีกลับหรือติดศุลกากรขึ้นมาได้ นอกจากนั้นควรเลือกหาบริษัทผู้ขนส่งพัสดุที่มีคุณภาพน่าเชื่อถือ เพราะเขาจะช่วยให้คำแนะนำเกี่ยวกับเอกสารและวิธีการต่าง ๆ กับเรา มั่นใจได้ว่าพัสดุที่ส่งไปจะถึงมือผู้รับได้อย่างปลอดภัยไร้ปัญหา
ที่มาข้อมูล
- https://www.sme.go.th/upload/mod_download/03-006%20ระเบียบพิธีการศุลกากร.PDF
- https://onestopservice.ditp.go.th/download/file/40_Export_customs_formalities_related_Export_Formalities.pdf
- https://www.customs.go.th/cont_strc_simple.php?ini_content=individual_160426_01&lang=th&left_menu=menu_individual_submenu_03_01
- https://www.cplinter.com/นำเข้าส่งออกอเมริกาต้อ/
- https://fastship.co/prohibited-item-to-usa/#:~:text=เครื่องรางของขลัง%20หรือ%20สินค้าประเภท,ของแอลกอฮอล์%20เครื่องดื่มแอลกอฮอล์